آیا باز هم به انقلاب صنعتی دیگری نیاز داریم؟
نسل های مختلف انقلاب صنعتی را در مقاله ای که قبلا مطرح شد، معرفی کردیم و برای مطالعه آن می توانید به لینک زیر مراجعه کنید.
به کمک انقلاب های صنعتی مختلف شاید تعداد، تنوع و کیفیت کالاهای موجود در زندگی روزمره ما بهبود یافت، فناوری های کارآمد فعالیت های ما را تسهیل کردند و در نهایت کیفیت زندگی ما ارتقاء پیدا کرد. تا اینجا از وقوع انقلاب های صنعتی خرسند به نظر می آییم. اما این مطلب دو واقعه مختلف را ابتدا شرح می دهد و در جمع بندی یک پیش بینی ارائه می شود که به نظر در حال وقوع نیز می باشد.
واقعه اول مربوط به استرالیا است، در حقیقت حدود 2 ماه است بیش از 6 میلیون هکتار از جنگل های استرالیا در حال سوختن است. تخمین ها نشان می دهد بیش از 1 میلیارد حیوان از بین رفته اند ( این متن در نیمه دی ماه 1398 نوشته شده است) و این آتش سوزی به بیش از 6 ایالت این کشور سرایت کرده است. گرمای بیش از حد و تغییرات اقلیمی مهمترین دلیل این آتش سوزی ها هستند، فارغ از جریان های بلند مدتی که این تغییرات اقلیمی را به وجود آورده اند و در این نوشتار محلی برای توضیح آن ها نیست، شاید گوشه ای از فعالیت های صنعتی ما، انقلاب های صنعتی و آثار فعالیت های این انقلاب ها منجر به این تغییرات اقلیمی شده باشد و گازهای گلخانه ای ناشی از این فعالیت ها مسئول بخش زیادی از این دست تغییرات هستند.
در واقعه دوم تجربه حضور بسیاری از متخصصین یک صنعت را در یک نمایشگاه بین المللی و آن هم نمایشگاهی از جنس فناوری های نوآورانه مطرح خواهیم کرد. نمایشگاه K که هر سه سال در کشور آلمان برگزار می شود، محفلی برای به نمایش گذاشتن آخرین فناوری های تجاری شده یا در حال تجاری سازی در حوزه پلیمرها است. این نمایشگاه در آخرین دوره خود، K 2019، که حدود 4 ماه پیش برگزار شد، به اذعان بسیاری از بازدیدکنندگان حرف جدیدی در زمینه نوآوری نداشت. این نکته در حالی است که خواستگاه این نمایشگاه ارائه آخرین دستاوردهای حوزه پلیمرها است و اصلا به همین دلیل است که هر سه سال و آن هم در قلب نوآوری دنیا، آلمان، برگزار می شود. یک نکته دیگر نیز به این مطلب اضافه کنیم، حدود 8 سال است در نسل چهارم انقلاب صنعتی هستیم و پیام این انقلاب صنعتی فقط نوآوری است! اما در گوشه و کنار نمایشگاه K 2019 شعارهایی با مضمون اقتصاد چرخشی یا دوار دیده می شد و هویت نمایشگاه را می شد در بازیافت که محور اصلی اقتصاد چرخشی است، دید. اما چرا این اتفاق افتاده است؟
شاید بتوان گفت دنیای فعلی دیگر به نوآوری خاص و ویژه ای نیاز ندارد. یا به عبارت دیگر آنقدر در نوآوری و لانچ کردن محصولات جدید، بهره وری و تولید اغراق کرده ایم که از محیط زیست و تاثیرات این فعالیت هایمان بر آن غافل شده ایم. این روزها کنترل تولید گازهای گلخانه ای، استفاده از سوخت های فسیلی، جمع آوری پسماندهای پلاستیکی از منابع آبی و خاکی و مسائلی از این دست به دغدغه اول سیاستگذاران بخش صنعت شده است. شاید دیگر بتوان گفت به انقلاب صنعتی پنجمی نیاز داریم تا به کمک آن محیط زیست خود را احیا کنیم و کره زمین را دوباره محلی امن برای زندگی و حیات انسان ها و دیگر جانداران تبدیل کنیم. شاید رسوخ انرژی های پاک و تولید سبز در انقلاب صنعتی پنجم بتواند این کره خاکی را از پدیده هایی چون افزایش دما، گازهای گلخانه ای، ریزگردها، طوفان و مه دودها نجات دهد و رشد پایدار را (Sustainable Development) برای نسل های آینده ما رقم بزند.